Het nieuwe reizen

Na drie weken in Australie te hebben doorgebracht dringt zich de volgende overweging op:

Op reis of vakantie zijn is in vergelijking met 25 jaar geleden drastisch veranderd.
Als journalist vond ik het nieuws altijd erg belangrijk. In het buitenland kocht ik af en toe een lokale krant of, als hij beschikbaar was, een minimaal een dag oude Nederlandse krant, meestal was het de Telegraaf die er lag. Daarmee bleef ik in grote lijnen op de hoogte. Niet dat er zoveel gebeurde in vakantietijd want het land lag wel een beetje stil. Degene die op ons huis paste bewaarde alle kranten zodat ik bij terugkomst drie of vier weken kranten (Volkskrant, NRC Handelsblad en FD, waarvoor ik werkte) doorploegde. De constatering achteraf meestal was dat er niet zo heel veel was gebeurd of veranderd. Af en toe wel, dan was een bekende Nederlander (geen BN-er, die kwamen pas later en waren niet belangrijk) overleden of was ergens een ramp gebeurd die de natie in zijn greep had gehouden.
Ik herinner mij een vakantie ergens begin jaren negentig in Frankrijk op een camping. Internet was nog geen gemeengoed en de mobiele telefoon die ik van mijn werk had gekregen was groot en zwaar. Unilever, waarvoor ik werkte, had mij nodig en begon faxen (!) naar de camping te sturen met stukken die ik moest lezen, becommentarieren en terugfaxen. Dat kostte behoorlijk wat tijd. Vrouw en kinderen moesten het even zonder mij doen en op de receptie van de camping had ik na twee dagen de bijnaam 'monsieur fax' gekregen. Nog grotere ellende onstond toen een van de kinderen (discretie gebiedt geen namen te noemen) tot drie keer toe een verkeerde pincode op mijn mobiele telefoon (waarmee je alleen kon bellen) had ingetoetst en die alleen nog maar met de PUK-code kon worden gedeblokkeerd. Die had ik natuurlijk niet bij mij. Maar ook dat werd per fax opgelost.
Kortom, vergeleken met de huidige omstandigheden veel gedoe. Maar het had zeker voordelen. Je kon echt weg zijn van alles en iedereen. Je was vrijwel onbereikbaar, had meestal geen idee van wat er in Nederland gebeurde en als je terug was bleken veel van de zaken die op die ene dag belangrijk leken achteraf gezien totaal onbelangrijk. Je kon zo de draad weer oppakken.

Dat is verleden tijd! De eerste of tweede vraag die je nu stelt als je op een camping of in een hotel aankomt is: "Wat is de wifi-code?" Vervolgens pak je je mobiele telefoon, die honderd keer meer kan dan je massieve werkcomputer van 25 jaar geleden en je begint aan je routine:
-hoeveel Whatsapps zijn er binnen,
-moet ik al meteen antwoorden,
-heb ik nieuwe mails,
- wat gebeurt er op Facebook,
-wat is het nieuws, vlug even kijken op nu.nl,
-oh ja ik heb een paar mooie foto's gemaakt, die deel ik even met Jan en Alleman,
-hoe is het weer in NL, ha ha, hier veel beter,
-hoe wordt het weer hier morgen, Jezus, alweer zo heet,
-als ik nu de krant download kan ik die straks nog even lezen,
-oh fuck, die van gisteren heb ik ook nog niet binnen.
- Shit, wat is het internet hier slecht, ik wordt er steeds uitgeflikkerd!

Voor je het weet ben je twee uur verder en in plaats van ' lekker weg' te zijn ben je bezig met de sores die je dacht achter te kunnen laten door op vakantie te gaan. Je bent niet 'helemaal lekker er uit', je bent maar half er uit. Met je ene been ben je nog thuis.

Is dat erg? Dat moet ieder voor zich uit maken. Het is de realiteit: het internet maakte de wereld veel kleiner en zorgt ervoor dat wij ons niet meer vervelen. Er is altijd wat te doen: chatten, online muziek luisteren, films kijken, Facebook, Instagram en Snapchat, spelletjes doen ('gamen'), nieuws volgen, mailen enzovoorts. Maar 'lege tijd' is niet altijd verloren tijd. Als je brein niet steeds wordt bezig gehouden door externe prikkels krijgt het tijd en ruimte om zelf creatief te worden, om zich bezig te houden met zaken die ergens in je onderbewuste zitten. Zonder dat je het merkt is het daarmee bezig, kan er opeens die creatieve oplossing komen waar je niet aan had gedacht. Een inzicht dat er eerst niet was.

Het is ook niet allemaal slecht. Nu met het coronavirus lezen wij in Australie over de situatie in Nederland, hebben wij contact met familie die te maken heeft met allerlei beperkende maatregelen. De scholen zijn dicht, mensen werken thuis en allerlei festiviteiten afgeblazen. Ook in Australie zijn maatregelen getroffen. Er zijn reisbeperkingen en ons wordt gevraagd en inmiddels gesommeerd om eerder naar huis gaan. Wij weten wat er in de hele wereld speelt, wat de adviezen zijn en kunnen op basis daarvan een eigen afweging maken. Met behulp van het internet
worden vluchten geregeld, weer geannuleerd en nieuwe geboekt.
Als wij zonder internet naar Australie waren vertrokken waren wij veel minder goed geinformeerd geweest. Hadden wij dan andere beslissingen genomen? Waren wij thuis gekomen en dan pas met alles geconfronteerd geworden? Wie weet. Opeens moet ik denken aan de verhalen van Japanse soldaten die nog jarenlang in de bossen dachten dat het oorlog was terwijl de vrede al tientallen jaren geleden was getekend. Hadden die maar internet gehad!

Waar leiden deze gedachten toe?
Voor mij tot de conclusie dat wij onszelf in de gaten moeten houden. Dat het niet zo erg is als je een paar dagen geen contact hebt met het thuisfront, met het nieuws dat achteraf niet zo belangrijk blijkt te zijn. Maar ook dat het goed is dat het nu wel allemaal mogelijk is, dat bij echt belangrijke gebeurtenissen je snel op de hoogte bent en zelf op zoek kunt gaan naar de informatie die je nodig hebt. Dat je in vreemde landen via het internet snel de informatie vindt die je nodig hebt; om interessante plekken te vinden maar ook op de hoogte te zijn van eventuele risico's.
Het is een kwestie van maatvoering. Gebruik het waar en wanneer het nodig is en vraag je af of alles wat je doet ook nodig is een bijdraagt aan het doel van de reis: rust vinden en andere landen en culturen zien of even lekker helemaal niets doen.